Αναδημοσίευση του άρθρου του Goran Jordanoski υπεύθυνου του προγράμματος εκ μέρους του συντονιστή φορέα, όπως δημοσιεύτηκε στο EPALE στις 19/09/2019
Συμβουλευτική υποστήριξη και αξιολόγηση ικανοτήτων για νέους μετανάστες – τι χρειαζόμαστε;
Για τους νέους μετανάστες, η ένταξη στην αγορά εργασίας συνιστά σημαντική προϋπόθεση για την κοινωνική ενσωμάτωσή τους στη χώρα υποδοχής. Η αξιολόγηση των ήδη αποκτηθέντων ικανοτήτων και της εργασιακής εμπειρίας καθώς και η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που αποκτήθηκαν στη χώρα προέλευσης συνιστούν σημαντική πρόκληση. Στο πλαίσιο αυτό, απαιτούνται υπηρεσίες συμβουλευτικής υποστήριξης που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των νέων μεταναστών και διευκολύνουν την κατάλληλη αξιολόγηση των ικανοτήτων για την ομάδα στόχου.
Το χρηματοδοτούμενο από το πρόγραμμα Erasmus+ έργο SCOUT («asSessing COmpetences for fUTure»), το οποίο διεξάγεται από το Γερμανικό Ινστιτούτο Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Deutschen Institut für Erwachsenenbildung, DIE) σε συνεργασία με οργανώσεις-εταίρους από την Αυστρία, την Ισπανία, τη Σουηδία, την Ελλάδα και τη Σλοβενία, λαμβάνει αυτή την κατάσταση ως σημείο εκκίνησης. Με στόχο την προώθηση της αξιολόγησης των ικανοτήτων και της σχετικής συμβουλευτικής υποστήριξης των νέων μεταναστών, αναπτύχθηκε η εργαλειοθήκη SCOUT, ένα πακέτο εργαλείων για τους συμβούλους.
Μια εκτεταμένη ανάλυση αναγκών με τη μορφή ερευνών, ομάδων εστίασης και συνεντεύξεων με ειδικούς σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες-εταίρους παρείχε αρχικά απαντήσεις στο ερώτημα σχετικά με το πώς μπορεί να είναι μια προσαρμοσμένη στην ομάδα στόχου αξιολόγηση των ικανοτήτων. Πέρα από την υπέρβαση των γλωσσικών φραγμών, πρέπει να υπάρχουν, για παράδειγμα, εύκολη προσβασιμότητα καθώς και εξατομικεύσιμη πρόσβαση. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό και άλλα κριτήρια, διεξάχθηκε τελικά σε όλες τις χώρες-εταίρους του έργου SCOUT μια έρευνα των υφιστάμενων εργαλείων για την αξιολόγηση των ικανοτήτων των νέων μεταναστών. Μετά από προσεκτική εξέταση, επιλέχθηκαν 20 εργαλεία για την τελική εργαλειοθήκη.
Για μια πρώτη γνωριμία με την εργαλειοθήκη και το περιεχόμενό της, διατίθεται ένα διαδραστικό βίντεο στη σελίδα του έργου (link is external). Η καινοτόμος μορφή προσφέρει μια πανοραμική άποψη της εργαλειοθήκης SCOUT σε μόλις 5 λεπτά.
Ποιες υπηρεσίες και εφαρμογές προσφέρει η εργαλειοθήκη SCOUT;
Η εργαλειοθήκη SCOUT δεν προσφέρει μια μαζική συλλογή των υφιστάμενων εργαλείων για την αξιολόγηση των ικανοτήτων των νέων μεταναστών. Αντίθετα, τα εργαλεία που παρέχονται σ’ αυτή συγκεντρώνονται συστηματικά και υποβάλλονται σε επεξεργασία με φιλικό προς τον χρήστη τρόπο. Κάθε εργαλείο παρουσιάζεται από ένα φύλλο πληροφοριών ή ένα λεγόμενο ενημερωτικό δελτίο. Στα ενημερωτικά δελτία, παρέχεται μια επισκόπηση με τις σημαντικότερες πληροφορίες σχετικά με το εργαλείο και διατίθεται ένας άμεσος σύνδεσμος που παραπέμπει στο εργαλείο για μια γρήγορη «είσοδο με ένα κλικ» και δοκιμή.
Εικόνα: Παράδειγμα ενημερωτικού δελτίου από τη σελίδα 7 της εργαλειοθήκης
Δύο μεγάλες κατηγορίες («εργαλεία για την υποστήριξη της συμβουλευτικής διαδικασίας» και «εργαλεία για την αυτοαξιολόγηση»), καθεμία με τις αντίστοιχες υποκατηγορίες, παρέχουν καθοδήγηση και επιτρέπουν τη γρήγορη και εύκολη εύρεση ενός εργαλείου, το οποίο είναι κατάλληλο για την εκάστοτε κατάσταση συμβουλευτικής. Το ProfilPASS σε απλή γλώσσα μπορεί, για παράδειγμα, να παρέχει υποστήριξη κατά τον σχεδιασμό της συμβουλευτικής διαδικασίας. Το ProfilPASS (link is external) είναι ένα εργαλείο για την αξιολόγηση των ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί μη τυπικά ή άτυπα, το οποίο είναι διαθέσιμο στη Γερμανία από το 2006 και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες από το 2014. Στο πλαίσιο του έργου SCOUT, το ProfilPASS προσαρμόστηκε για την ομάδα στόχου των νέων μεταναστών. Το ProfilPASS σε απλή γλώσσα που προέκυψε είναι προσαρμοσμένο ως προς τη γλώσσα, το περιεχόμενο και τη μορφή του στις συγκεκριμένες συνθήκες διαβίωσης και τις ανάγκες τους. Μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν το ProfilPASS σε απλή γλώσσα εδώ (link is external). Μια έντυπη έκδοση στα γερμανικά διατίθεται επίσης από τον εκδοτικό οίκο wbv media (link is external) [DE].
Εάν κάποιος εξετάζει τα εργαλεία για την αυτοαξιολόγηση, η υποκατηγορία «Ολοκληρωμένη αξιολόγηση ικανοτήτων» περιέχει, για παράδειγμα, το «Εργαλείο προφίλ δεξιοτήτων της ΕΕ για υπηκόους τρίτων χωρών». Οι διάφοροι τομείς ικανοτήτων μπορούν να καταγραφούν εδώ ηλεκτρονικά σε απλή μορφή. Είναι μάλιστα δυνατή η ταυτόχρονη προβολή δύο γλωσσών στην οθόνη. Κατ’ αυτό τον τρόπο, μπορεί να πραγματοποιηθεί επεξεργασία του περιεχομένου από κοινού με τον πάροχο συμβουλών, χωρίς να απαιτείται μετάφραση ή επεξήγηση. Ταυτόχρονα, η εργαλειοθήκη SCOUT μπορεί και πρέπει να είναι ευέλικτη και ανοικτή στην εφαρμογή. Καθώς κάθε άτομο που ζητά συμβουλές έχει το δικό του ατομικό ζήτημα και το δικό του προσωπικό ιστορικό, η παροχή συμβουλών πρέπει επίσης να είναι εξατομικεύσιμη. Σ’ αυτό το σημείο, δεν υπάρχουν περιορισμοί στην επαγγελματική δημιουργικότητα των συμβούλων. Ως εκ τούτου, τα επιμέρους εργαλεία ή ακόμη και οι υποτομείς των διαφόρων εργαλείων μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της εργαλειοθήκης SCOUT και του ProfilPASS σε απλή γλώσσα είναι η διαθεσιμότητα σε διάφορες γλώσσες. Παράλληλα με τη γερμανική και αγγλική έκδοση, η εργαλειοθήκη και το ProfilPASS σε απλή γλώσσα διατίθενται και στις γλώσσες των εταίρων που συμμετέχουν στο έργο (ισπανικά, ελληνικά, σουηδικά και σλοβενικά).
Για τη διευκόλυνση της εργασίας των συμβούλων με την εργαλειοθήκη SCOUT, αναπτύχθηκε συμπληρωματικό υλικό στο πλαίσιο του έργου. Αυτό το υλικό είναι επίσης διαθέσιμο στις γλώσσες των συμμετεχόντων στο έργο και στα αγγλικά. Το εγχειρίδιο SCOUT (link is external) συνιστά έναν οδηγό για τους συμβούλους. Αυτό εξηγεί πώς δομούνται η εργαλειοθήκη και το ProfilPASS σε απλή γλώσσα και ποιες δυνατότητες εφαρμογής υπάρχουν. Το πρόγραμμα επιμόρφωσης SCOUT (link is external) συμπληρώνει το εγχειρίδιο και την εργαλειοθήκη. Σ’ αυτό περιέχονται οδηγίες και συστάσεις για την κατάρτιση των συμβούλων.
Προοπτικές της συμβουλευτικής για την αξιολόγηση ικανοτήτων με την εργαλειοθήκη SCOUT– Πού οδηγεί ο δρόμος;
Με βάση αυτό το υλικό, περισσότεροι από 30 σύμβουλοι σε όλες τις χώρες-εταίρους του έργου SCOUT έχουν ήδη εκπαιδευτεί στη χρήση της εργαλειοθήκης SCOUT και του ProfilPASS σε απλή γλώσσα. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της εκπαίδευσης αυτής δείχνουν ότι η εργαλειοθήκη και ειδικότερα το ProfilPASS σε απλή γλώσσα χαίρουν μεγάλης εκτίμησης. Επισημάνθηκαν η ιδιαίτερη καταλληλότητα και η ευκολία χρήσης για τους νέους μετανάστες.
Επιπλέον, επί του παρόντος βρίσκεται σε εξέλιξη μια δοκιμαστική φάση για την εργαλειοθήκη και το ProfilPASS σε απλή γλώσσα, κατά τη διάρκεια της οποίας παρέχεται συμβουλευτική υποστήριξη στους νέους μετανάστες. Οι πρώτες πληροφορίες ανατροφοδότησης αυτής της φάσης έδειξαν επίσης ότι το υλικό είναι ιδιαίτερα κατάλληλο στην πράξη και εξυπηρετεί καλά τις υπάρχουσες ανάγκες.
Εντούτοις, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι δραστηριότητες σχετικά με την ένταξη και τη συμβουλευτική υποστήριξη των μεταναστών αποτελούν ένα ταχέως εξελισσόμενο πεδίο. Για παράδειγμα, ορισμένα εργαλεία για την αξιολόγηση ικανοτήτων προέκυψαν από τα πλαίσια του έργου και δεν μπόρεσαν να καθιερωθούν μακροπρόθεσμα. Επίσης, η εργαλειοθήκη SCOUT περιέχει μερικά εργαλεία, τα οποία για διάφορους λόγους – για παράδειγμα λόγω της λήξης ενός έργου – δεν είναι πλέον διαθέσιμα. Ωστόσο, είναι ακόμη πιο σημαντικό για τους συμβούλους να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν το ProfilPASS σε απλή γλώσσα, το οποίο είναι ένα θεσμικά συνδεδεμένο και συνεπώς μακροπρόθεσμο εργαλείο. Έχουν αρχίσει ήδη να παρέχονται προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης για τη συμβουλευτική με τη χρήση του ProfilPASS σε απλή γλώσσα εκτός του πλαισίου του έργου. Μακροπρόθεσμα, η εργαλειοθήκη SCOUT θα αποτελέσει μια βασική δέσμη εργαλείων, τα οποία θα καθιερωθούν «στην αγορά» και θα χρησιμοποιούνται συνεχώς. Συνεπώς, ενώ η βιωσιμότητα των αποτελεσμάτων του έργου SCOUT βρίσκεται σε καλό δρόμο, η μακροπρόθεσμη εφαρμογή και η αξιοποίηση των πολύτιμων εργασιακών αποτελεσμάτων από τα διάφορα πλαίσια και τους τομείς περιεχομένου (του έργου) εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πρόκληση.
Σχετικά με τους συγγραφείς:
Η Eva Bonn είναι βοηθητικό επιστημονικό προσωπικό στο Γερμανικό Ινστιτούτο Εκπαίδευσης Ενηλίκων – Κέντρο Leibniz για τη Διά Βίου Μάθηση (Deutschen Institut für Erwachsenenbildung – Leibniz-Zentrum für Lebenslanges Lernen e.V.).
Ο Goran Jordanoski είναι επιστημονικός συνεργάτης στο Γερμανικό Ινστιτούτο Εκπαίδευσης Ενηλίκων – Κέντρο Leibniz για τη Διά Βίου Μάθηση (Deutschen Institut für Erwachsenenbildung – Leibniz-Zentrum für Lebenslanges Lernen e.V.). Από το 2017, συντονίζει το έργο SCOUT – «aSsessing Competences fOr fUTure» της ΕΕ (2017-1-DE02-KA204-004194).
